این روزها به گونه‌ای درباره‌ی دیدگاههای بنیانگذار انقلاب اسلامی نظریه‌پردازی می‌شود که گویی از رحلت امام خمینی چند ده سال می‌گذرد. شاید آنان فراموش کرده‌اند 14 خرداد 68 چندان زمان دوری برای افکار عمومی ایران نیست.
درصد قابل توجهی از مردم ایران ایام رهبری امام خمینی را در خاطر دارند و نیازمند تفسیر عده‌ای با برداشتهای خاص از اندیشه‌های وی نیستند. چه خود شاهد سالهای رهبری وی در ایام بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بهمن 57 بوده‌اند و کاملا مطلعند که نظر بنیانگذار انقلاب درباره‌ی نقش مردم در حاکمیت چگونه بود. این روزها گروهی به پرچمداری آیت ا... مصباح یزدی از نظریه‌ای صحبت به میان آورده‌اند که نتیجه‌ی آن عدم پایبندی امام خمینی به رای و نظر مردم تعبیر می‌شود.
آیت ا... مصباح یزدی که بعد از پیروزی دکتر احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری نامش بیش از گذشته (از خرداد 76 به این سو) بر سر زبان‌ها افتاده و مطالب گوناگونی به نقل از وی در حکم توصیه و پیشنهاد و راهبرد به دولت نهم اعلام می‌شود.
اما آنچه این روزها باعث واکنش ده‌ها نفر از فعالان سیاسی اعم از راست و چپ، روحانی و غیرروحانی شده است به تفسیری باز می‌گردد که اخیرا از سوی یکی از شاگردان آیت ا... مصباح یزدی مطرح شده مبنی بر اینکه امام خمینی اعتقادی به جمهوریت نداشته است و بیشتر اعتقادش به حکومت اسلامی بوده تا جمهوری اسلامی و ...
آیت ا... مصباح یزدی طی سالهای گذشته هیچ ابایی نداشته که از نظریاتش استنباط تعارض بین اسلامیت و جمهوریت شود. دو مکتبی که بیش از ربع قرن گذشته در ایران آمیخته به یکدیگر بوده‌اند. اعتقاد به دیدگاه‌هایی از قبیل آنکه حتا اگر انقلاب با حضور مردم به سرانجام رسیده اما بعد از آن رهبران باید در راه اسلام ناب (با تفسیری مشخص) حرکت کنند که در این راه آرای مردم و برگزاری انتخابات هم فقط به عنوان یک وسیله برای رسیدن به هدف اصلی رهبر و رهبران در حکومت اسلامی است.
اما 27 سال بعد از پیروزی انقلاب تاکنون ده‌ها بار روایت موضع‌گیری امام خمینی درباره‌ی چگونگی تعیین نام حکومت آینده در ایران بعد از فروپاشی نظام شاهنشاهی اعلام شده است اینکه امام خمینی تاکید کرده است فقط <جمهوری اسلامی> نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر و یا اینکه ایشان بر روی کلمه‌ی جمهوری دموکراتیک اسلامی و یا حکومت اسلامی خط کشیده است شکل و محتوای حکومت، مد نظر بنیانگذار انقلاب اسلامی قبل از سال 57 تعیین شده است و از نظر نزدیکترین یاران وی همچون مهدی کروبی کمترین خدشه‌ای به آن وارد نبوده و نیست و جمهوری اسلامی همان حکومتی مد نظر امام بوده است.
به جز مردم که خود نحوه‌ی زمامداری امام خمینی را احساس کرده‌اند، حافظه‌ی تاریخی دسته‌ای که بعد از پیروزی انقلاب در سمتهای مختلف از نزدیک با امام خمینی در ارتباط بوده‌اند علیه جریانی شده است که بنیانگذار جمهوری اسلامی را بی‌اعتقاد به آرای مردمی نشان می‌دهد.
حافظه‌ی تاریخی این عده امروز از جریان سازان اعتقاد و بی‌اعتقاد به جمهویت در کنار اسلامیت ابتدا از نقش شان در پیروزی انقلاب و عدم حضور در کنار رهبر انقلاب قبل از بهمن 57 و حتا یک دهه بعد از پیروزی انقلاب می‌پرسند و اینکه چگونه امروز به تفسیر نظریه‌های وی نشسته‌اند؟ و سپس به یادآوری شواهد متعددی می‌پردازند که تردیدی در نظر امام خمینی در مورد تاثیر رای مردم در حکومت تحت امر وی وجود نداشته باشد.
و تاکید وی بر جمهوریت همواره در کنار اسلامیت حکومت ایران طی حدود یک دهه‌ای بوده که با عنوان رهبر انقلاب اسلامی ایران فعالیت کرد و هیچ گاه تنها رای مردم را برای مشروعیت بخشیدن به حکومت نخواسته بود.
هر چند منتقدان نظریه‌های آیت ا... مصباح یزدی معتقدند که همه آزادند که نظرات خودرا در مورد قالب‌ها و اشکال حکومت ابراز کنند اما نباید این حق را برای خودقایل باشندکه نظرات خود را به بنیانگذار جمهوری اسلامی نسبت دهند. چون هنوز سالیان درازی از رحلت امام خمینی نگذشته است و علاوه بر چند میلیون نفری که دوران رهبری امام خمینی را به یاد دارند ده‌ها تن ا زنزدیکترین یاران و معتمدان وی در قید حیاتند و می‌توانند شاهدان زنده افکار امام خمینی باشند و همین افکار عمومی وفعالان سیاسی نیز فراموش نکرده‌اند که نظریه پردازان مدل حکومتی امروز، خود دیروز و دیروزها چه نقشی در پیروزی انقلاب و ثبات آن تا امروز داشته‌اند.